Almaniya iqtisadiyatı
İqtisadiyyat
DaimlerChrysler, Siemens, Porsche, Lufthansa, SAP. İlk ağla gələnlərini sıraladığımız Alman firmaları bütün dünyada haqlı bir yerə sahibdir. Onlar keyfiyyət simvolu olaraq görülən "Made in Germany" markasını yaradanlardır. Göstərdikləri performansla yenilikçilik, keyfiyyət və texnoloji üstünlüyü təmsil edirlər. Ancaq dünyanın bu ən böyük ücüncü iqtisadiyyatındakı aktyorların kimlər olduğuna baxıldığında, əsl gücün bu saydığımız "Qlobal Player"lərin xaricində, Alman iqtisadiyyatının ürəyini meydana gətirən kiçik və orta böyüklükdəki müəssisələrdə olduğu görülər. Onlar "yeni fikirlərin ölkəsi"ndəki iqtisadi şərtlərin keyfiyyəti və çalışanların yüksək xüsusiyyətləriylə bu müvəffəqiyyətə çatırlar. Xarici sərmayəçilər də, Almaniyanın iqtisadiyyat mərkəzi olaraq qlobal iqtisadiyyat çağında üstünlüklərinin fərqindədirlər.
Alman iqtisadiyyatının gücü
Ən inkişaf etmiş sənaye xalqlarından biri olan Almaniya, bu gün ABŞ və Yaponiyadan sonra ən böyük milli iqtisadiyyat mövqesindədir. 82,5 milyonluq əhalisiylə də Avropa Birliyinin (AB) ən böyük və ən əhəmiyyətli bazarı mövqesindədir. 2004-cü ildə Almaniya 2216 milyard Avroluq Ümum Milli Məhsul rəqəminə çataraq adam başına düşən milli gəlir 26 856 Avronu tapdı. İqtisadiyyatdakı bu performans xüsusilə xarici ticarət sayəsində əldə edildi. 734 milyard Avroluq ixracat həcmiylə (2004) Almaniya, dünyanın mal ixracatında ən yüksək rəqəmlərə çataraq "dünya ixracat çempionu" oldu. Bu yüksək ixracat performansının dinamikası ixrac edilən malların 84%-ni (2004) təmin edən sənaye sektoru oldu. Bu rəqəmlər, Almaniyanın günümüzün iqtisadi reallığı olan qlobal ticarətə özünü digər bütün ölkələrdən daha sıx bir şəkildə hazırladığını göstərir. Ölkənin ən əhəmiyyətli iqtisadi mərkəzləri (keçmişin ağır sənaye bölgəsi olan, daha sonra zamanın şərtlərinə uyğunlaşaraq irəli texnologiya və xidmət sektoru mərkəzlərinə çevrilmə müvəffəqiyyəti göstərən) Ruhr Bolgesinin yanında, Münih və Stuttgart metropoludan bölgələri (irəli texnologiya, avtomobil), Frankfurt am Main (maliyyə), Köln, Hamburg (liman, Airbus təsisləri, media) və Leipzigdir.
Beynəlxalq müqayisəyə görə, Almaniyanın həyat standartları çox yüksəkdir. Ödənişli bir işçinin aylıq ortalama gəliri 2500 Avro, maaşlı çalışanlarınsa 3400 Avro səviyyəsindədir. Almaniya, qiymət sabitliyiylə də tanınmışdır - 2004 ili inflyasiyası 1,7% səviyyəsində qalmışdır. Alman iqtisadiyyatı indiki vaxtda xüsusilə məşğulluq bazarı və ictimai təhlükəsizlik sistemindəki strukturca problemləri həll etməyə çalışmaqdadır. İşsizlik nisbəti 2005-ci il sonunda Qərbdə 9,4% və beş Şərq əyalətində 17% səviyyəsində oldu. Bunun yanında Almaniyanın yenidən birləşməsi də illik 80 milyard Avroya çatan transfer xərcləmələriylə iqtisadiyyata çox böyük bir yük gətirməkdədir. Buna görə də keçdiyimiz illərdə böyümə rəqəmi 1% ətrafında seyr etmişdir.
İxracat
Almaniyanın rəqabət gücünün açıq bir göstəricisi, 1991-ci ildən bəri, istehsal içindəki ixracat payında görülən davamlı artımdır. Yalnız maşın sənayesinin reallaşdırdığı ixracat 1991- 2001 illəri arasında cəmi maşın istehsalının 52%-dən təxminən 69%-ə çıxmış, kimyada 50%-dən 70%-ə, avtomobildə 43%-dən 69%-ə, elektroteknikada isə 31%-dən 42%-ə yüksəlmişdir. Cəmi sənaye istehsalındakı ixracatın payı 33%-dür. Dünya ticarətində Almaniyanın payı isə 10% ətrafındadır.
Xarici sərmayələr: Almaniyanın cazibədarlığı
Almaniya, xarici sərmayəçilər baxımından yalnız texnoloji inkişafından ötəri deyil, eyni zamanda mərkəzi coğrafi mövqesi, son dərəcə inkişaf etmiş infrastrukturu, hüquq sisteminin güvən verməsi və səriştəli iş-gücü səbəbiylə də həmişə cazibədar bir mərkəzdir. 2000-ci ildə edilən vergi islahatının ardından həm şirkətlər, həm də fərdi təşəbbüskarlar üçün vergi yükü əhəmiyyətli bir nisbətdə azalmış və beynəlxalq miqyasda rəqabət edə bilər hala gəlmişdir. Almaniyanın vergi yükü baxımından, beynəlxalq səviyyədə müqayisə etmələrdəki mövqesini daha da yaxşılaşdırıla bilməsi üçün 1 Yanvar 2008-də şirkətlər vergi hüququnda yeni islahatların dövrəyə girməsi hədəflənməkdədir. 1994-cü və 2003-cü illəri arasında Almaniya, aralarında General Electric ya da AMD kimi dünya lideri şirkətlərin də olduğu qruplardan gələn böyük sərmayələr olmaq üzrə cəmi 387 milyard ABŞ Dolları qədər birbaşa sərmayə qoyulmuşdur. Sərmayə qərarı alınmasında ən böyük müsbət olaraq xüsusiyyətli iş qüvvəsi ön plana çıxmışdır. Çalışanların 81%-i bir peşə təhsili sahibiykən bunların 17%-i bir universitet ya da yüksək məktəb məzunudur. Bu yüksək nisbətlərə çatmada, təhsildə "ikili sistem" əhəmiyyətli bir rol oynamışdır. Bu sistemlə cəmiyyətin təhsil keyfiyyətində yüksək və xaricdə də təqdir edilən bir səviyyəyə çatmaq mümkün olmuşdur.
Böyük Sərmayələr
Almaniya, xüsusilə də irəli texnologiya sahəsində, xarici sərmayəçilərin marağını çəkən bir mərkəzdir: 2004-2005in böyük xarici sərmayəçiləri arasında, Dresdendə 2,5 milyard Avro dəyərində ikinci bir mikroçip fabriki inşa edən Kaliforniyalı mikroçip istehsalçısı Advanced Micro Devices (AMD), dərman sektorunda da Neu-Ulm və Dresdendə böyük sərmayələr edən Pfizer və GlaxoSmithKline (GSK) sayıla bilər. Dünyanın ən böyük texnologiya şirkəti olan General Electric (GE), 500 milyon Avro xərcləmə edərək qlobal araşdırma mərkəzini Münih yaxınlarındakı Garchingdə açmışdır.
Xarici Sərmayəçilər
Xarici firmalar Alman bazarının güclü yönlərinin fərqindədirlər: Almaniyada, 500ü dünyanın ən böyüklərindən olan təxminən 22 000 beynəlxalq firma fəaliyyətdədir.
İqtisadiyyatda rəqəmlər və faktlar
Almaniya dünya iqtisadiyyatında üçüncü sırada
ABŞ, Yaponiya və Almaniya, dünyadakı milli iqtisadiyyatlar arasında lider mövqedə
Qeyri safı daxili gəlir 2004 (milyard ABŞ Dolları olaraq)
ABŞ: ...........................................11734
Yaponiya: ....................................4666
Almaniya: ....................................2751
Böyük Britaniya: ...........................2133
Fransa. .......................................2046
Dünya ixracat çempionu
İqtisadiyyatın dinamikası ixracat: İxracat həcmində Almaniya dünya birincisi
İxracat həcmi (milyard ABŞ Dolları olaraq, 2004)
Almaniya: ....................................911,8
ABŞ: ............................................817,9
Yaponiya: .....................................565,7
Fransa: .........................................413,9
İtaliya: .........................................349,1
Dünya Ticarət Təşkilatının 2007-ci il məlumatlarına görə, Dünya ixracatının % 9,5-i və idxalatının % 7,4-ü Almaniya tərəfindən reallaşdırılmaqdadır. Almaniya, Dünyanın ən böyük ixracatçısı, ABŞdan sonra ən böyük 2nci idxalatçısıdır. Ayrıca, xarici ticarət həcmi baxımından ABŞdan sonra 2nci, ən çox xarici ticarət saldosu verən 1inci ölkədir. 2008-ci ilin son dörddəbirində qlobal maliyyə və iqtisadi böhranın təsiriylə Almaniya xarici ticarətində müəyyən bir eniş yaşanmışsa da, bir əvvəlki ilə görə Almaniya ixracatı % 3,1 və idxalatı % 6,3
nisbətində artmışdır. Sahib olduğu bu böyük xarici
Yüksək rəqabət gücü
<br>Rəqabət gücündə Almaniya liderliyə çalışır. Almaniya rəqabət mühiti baxımından dünya iqtisadiyyatları içində 3-cü sırada iştirak edir. Xüsusilə mülkiyyət haqqları və hüquq nizamı baxımından təqdim etdiyi zəminlə dünyaya nümunə olur.
Dünyanın rəqabət gücü ən yüksək ölkələri (BCI indeksi)
ABŞ Finlandiya Almaniya Danimarka Singapur
1 2 3 4 5
Almaniyanın üstünlükləri
Nəqliyyat
Almaniyanın infrastrukturu xüsusilə güclüdür. Ölkədə 12000 kilometr şose olan 230 000 kilometrlik quru yolu şəbəkəsi və 36000 kilometr dəmiryolu şəbəkəsi, Almaniyanı qitə Avropasındakı nəqliyyatın əhəmiyyətli bir qovşağı halına gətirmişdir. Qitə Avropasındakı ən böyük havalimanı olan Frankfurt Havalımanı və ölkənin dörd bir yanından iştirak edən digər əhəmiyyətli havalimanları beynəlxalq nəqliyyatı asanlaşdırmaqdadır. Ayrıca 4,3 milyard Avroluq bir sərmayə paketinin 2009-cu ilə qədər infrastrukturu daha da gücləndirməsi hədəflənməkdədir.
Nəqliyyat şəbəkəsi ( km )
Dəmiryolu şəbəkəsi
Almaniya: ................................36054
Fransa: ..................................29269
Böyük Britaniya: ......................17052
İtaliya: ...................................16288
Şose şəbəkəsi
<br>Almaniya: .............................12037
<br>Fransa: ................................10223
<br>Böyük Britaniya: ....................3609
<br>İtaliya: ................................6478
<br>
<br>
<br>
<br>Vergi
<br>
<br> Almaniya, çoxdandır kı, yüksək vergi tətbiq edən ölkələrdən biri deyil. Beynəlxalq müqayisələrlə, Almaniya vergi yükü baxımından ortalamanın altındadır. Gəlir və qazancın üzərindəki vergi yükünü iqtisadi performansa görə hesablayınca Almaniya, Avropanın sənaye ölkələri arasında ən aşağı vergi yükünə sahib ölkələrindəndir.
<br>
<br>
<br>Gəlir Vergisi ( % )
<br>
<br>Almaniya: ..................9.5
<br>Fransa :......................10.2
<br>Böyük Britaniya:...........13.4
<br>İsveçrə:.....................12.8
<br>İsveç: ........................18.9
<br>ABŞ: .........................11.0
<br>
<br>
<br>Üst səviyyə təhsillilərin əhaliyə nisbəti ( % , 2003 )
<br>
<br>Almaniya:....................83
<br>Böyük britaniya:...........65
<br>Fransa:.......................65
<br>İtaliya:.......................44
<br>İspaniya: ...................43
<br>
<br>Təcrübəli işçi-güvvəsi
<br>
<br>"Made in Germany", Almaniyanı ən çox sənaye və ticarət sektorunda liderliyə daşıyan bir markadır. Ölkədə yüksək təhsil səviyyəsi, yüksək məhsuldarlıq və sənaye, elm və ar-ge işlərinin bir-birləriylə qurduqları möhkəm əməkdaşlıq kimi xüsusi üstünlüklərin varlığı, bu markanı yaratmışdır.
<br>
<br>Avropada araşdırma və inkişaf etdirmə sahəsində cazibədarlıq
<br>
<br>Almaniya:.............................43
<br>Böyük Britaniya: ...................15
<br> Fransa:................................5
<br>Belçika:................................2
<br>
<br>
<br>
<br>Araşdırma və inkişaf etdirmə
<br>
<br>Araşdırma-inkişaf etdirmə fəaliyyətləri baxımından Almaniya, xarici firmaların gözündə Avropanın ən cazibədar ölkələrindən biridir. İqtisadi nəzarət etmə quruluşu Ernst & Youngun beynəlxalq fəaliyyət göstərən firmalar arasında 2005-ci ildə keçirdiyi bir anketə görə Almaniya gətirdiyi araşdırma-inkişaf etdirmə tənzimləmələriylə, digər ölkələr arasında açıq bir fərqlə favorit göstərilməkdədir.
<br>
<br>Sektorlara görə məşğulluq
<br>
<br>Xidmət sektoru: ..................................................43.9%
<br>İstehsal sektoru: ..................................................30.8%
<br>Ticarət, otelçilik-restorançılıq, nəqliyyat: ................23.0%
<br>Əkinçilik, bağçılıq, balıqçılıq: ....................................2.3%
<br>
<br>
<br>Ən əhəmiyyətli iqtisadi sektorlar
<br>
<br>Bütün qərbli sənaye ölkələrində olduğu kimi Almaniyanın sənayesi də illərdir strukturca bir dəyişiklik keçirməkdədir. Sənayenin əhəmiyyəti köhnəyə nisbətlə azalarkən xidmət sektoru sənayenin yerini almaqdadır. Yenə də sənaye, Alman iqtisadiyyatının ən əhəmiyyətli sektoru olmağı davam etdirməkdə və Böyük Britaniya ya da ABŞ kimi böyük sənaye ölkələrinə görə daha geniş bir təməl üzərində yüksəlməkdədir - necə ki Almaniyada çalışanların səkkiz milyonu sənayedə çalışmaqdadır. Ən əhəmiyyətli sənaye alt sektorları, sırasıyla avtomobil (227 milyard Avro satış həcmi, 777000 çalışan), elektrotexnika (152 milyard Avro satış həcmi, 799000 çalışan), maşın sənayesi (142 milyard Avro satış həcmi, 868000 çalışan) və kimya sənayesidir (113 milyard Avro satış həcmi, 429000 çalışan). Ənənəvi sənaye mövqeləri arasında iştirak edən tekstil ya da dəmir-çelik sənayesi kimi sahələrdə son vaxtlarda bazarların kiçilməsi və aşağı ödəniş tətbiq olunan ölkələrin rəqabəti üzündən böyük geriləmələr olmuşdur. Buna paralel olaraq məsələn dərman sənayesində olduğu kimi Alman mənşəli firmaların xarici firmalarla etdikləri anlaşmalarla və ya firmanın xaricilər tərəfindən satın alınmasıyla mülkiyyət qismən və ya tamamilə xarici firmalara keçmişdir. Alman iqtisadiyyatının beynəlxalq rəqabət gücünü, yalnız Siemens kimi böyük quruluşlar deyil, bunlardan daha da əhəmiyyətlisi on minlərlə kiçik və orta ölçülü müəssisələr (500 çalışana qədər) təmin etməkdədir. Xüsusilə maşın sənayesi və yan sənayedə olduğu kimi gələcək vəd edən və firma çoxluqlaşması (cluster) deyilən quruluşda (eyni sektorda fəaliyyətlərdə olan firmaların və digər quruluşların eyni mərkəzdə sıxlaşması formasında) mütəşəkkil olan nanotexnoloji və biyotexnoloji kimi sahələrdə də orta ölçülü müəssisələr ön plana çıxmaqdadır. Orta ölçülü müəssisələr 20 milyondan çox adamı işlədərək açıq arayla ən böyük işə götürən mövqesindədir. Sənayenin "admiral gəmisi" xüsusiyyəti qazanmış olan maşın sənayesində firmaların əksəriyyəti 200dən az çalışanla işləməsinə qarşılıq, Alman maşın sənayesi, dünyanın ehtiyac duyduğu maşın təchizatlarını ən yüksək keyfiyyətdə çıxarmaqdadır. Bu bazar sahəsində Almaniya, dünya ticarətindəki 19,3%-lik payla dünya lideridir.
<br>
<br> Avtomobil: Lider sektor
<br>Almaniyanın ən əhəmiyyətli iqtisadiyyat sektorlarından biri avtomobildir. Hər yeddi çalışandan biri bu sektorda fəaliyyət göstərir, ixracatın 40ı bu sektor tərəfindən reallaşdırılmaqdadır. Almaniya altı istehsalçı firma olan Wolkswagen, Audi, BMW, DaimlerChrysler, Porsche və Opel (General-Motors) ilə Yaponiya və ABŞla birlikdə ən böyük 3 avtomobil istehsalçısından biridir. Hər il Almaniyadakı istehsal bantlarından təxminən 6 milyon avtomobil keçməkdə, Alman firmaları xaricdə də 4,8 milyon vasitə çıxarmaqdadırlar. Avtomobil tutqunları, "Made in Germany" markası daşıyan vasitələri xüsusilə texnoloji baxımdan yenilikçi həlləri səbəbiylə seçməkdədir. 2004-cü ildə reallaşdırdığı 142 milyard Avroluq satış həcmiylə DaimlerChrysler dünyanın üçüncü böyük avtomobil istehsalçısı olmuş və üst sinifdə birinciliyə yerləşmişdir. DaimlerChryslerin mərkəzi və ən əhəmiyyətli təsisləri, Porschenin də məmləkəti olan Stuttgartdadır. Ana təsisi Wolfsburgda olan Wolkswagen də 89 milyard Avroluq satış həcmiylə və dünya bazarındakı 1<br>1,5%-lik payıyla (2004) Avropanın ən büyuk avtomobil istehsalçısı ünvanını əldə etmişdir. Mərkəzi Munihdə olan və 44 milyard Avro satış həcmi edən BMW də yenə Alman avtomobil sənayesinin liderlərindəndir.
<br>
<br>
<br>Xidmət sektoru: Ən böyük sektor
<br>Son dərəcə yüksək bir dinamikaya sahib olan xidmət sektorunda təxminən 28 milyon adam çalışmaqdadır. 12 milyon adam xüsusi və cəmiyyət xidmət şirkətlərində çalışarkən təxminən 10 milyon adam ticarət, turizm və nəqliyyatda, 6 milyon adam da maliyyə, kirayəyə götürmə və şirkət xidmətlərində çalışmaqdadır. Bu sektor da 40%-lik payıyla orta və kiçik ölçülü işlətmələr tərəfindən təyin olunmaqdadır. Texnologiyadakı sürətli irəliləmə, xüsusilə informasiya və ünsiyyət texnologiyaları sahəsində daha da sıx hiss edilməkdədir. Xidmət sektorunun itələyici gücü halına gələn bu sektorun Almaniyadakı gəliri hal-hazırda 134 milyard Avroya çatmışdır və davamlı olaraq böyüməkdədir.
<br>
<br>Ən böyük xidmət sektoru firmaları 2004 satış həcmlərinə görə (milyon Avro olaraq)
<br>
<br>Deutsche Telekom: …………………...…57880
<br>Deutsche Post: ...................... 43168
<br>Deutsche Bahn: ........................23962
<br>TUI: .......................................18046
<br>Bertelsmann: ...........................17016
<br>
<br>
<br> Xidmət sektorunun nəhəngləri
<br>
<br>Ən yüksək satış həcminə sahib xidmət sektoru quruluşları arasında Almaniyanın telekommunikasiya quruluşu olan "Deutsche Telekom" (57880 milyon Avro) və məktub idarəsi "Deutsche Post" (43168 milyon Avro) lider mövqedədilər. 380000-ə yaxınlaşan çalışan sayıyla Deutsche Post eyni zamanda bu sektorda ən çox iş-gücü istifadə edən quruluşdur. Alman dəmiryolları "Deutsche Bahn", Hannover mərkəzli turizm firması TUI və 17016 milyon Avro satış həcmi ilə 90000 çalışana sahib olan, media holdinq Bertelsmann xidmət sektorunun digər öndə gələn firmalarıdır.
<br>
<br> Almaniyanın ən qiymətli markaları
<br>DaimlerChrysler, BMW, SAP, Siemens,Volkswagen, Adidas-Salomon və Porsche kimi beynəlxalq əhəmiyyətdəki firmalar dünyanın ən qiymətli markaları arasında. 2005-ci ilin ən qiymətli beynəlxalq markaları sıralamasında (Business Week) Alman firmaları ilk yüzün içində 9 sıranı qaparaq, ən qiymətli 100 qlobalmarka içində ABŞdan sonra ən böyük qrupu meydana gətirdilər.
<br>
<br> Birja və Banklar
<br>Frankfurt am Main, ən böyük 500 maliyyə təşkilatı arasındakı 100ü aşan quruluşla Avropa qitəsinin ən böyük maliyyə mərkəzi mövqeyindədir. Avropa Mərkəz Bankı (AMB) və Frankfurt Daşınan Dəyərlər Birjası da bu şəhərdədir. Böyük Alman firmalarının hissələri Alman Səhm İndeksi (DAX) içərisində icra olunmaqdadır. Almaniyanın ən böyük bankı, 840 milyard Avro balans cəminə və 69 000dan çox çalışana sahib olan Deutsche Bankdır.
<br>
<br>
<br> Ən böyük sənaye quruluşları
<br>Ölkənin "ən böyüyü" kim? Satış həcmi böyüklüyünə baxıldığında, 2004-cü ildə əldə etdiyi 142 milyard Avronu aşan satış həcmiylə DaimlerChrysler ən yaxın rəqibi Wolkswagenin açıq arayla önündədir. Çalışan sayına baxıldığında isə 419 200 çalışanıyla Almaniyanın ən çox məşğulluq yaradan xüsusi quruluşu olan Siemens birinci sırada. Dünyanın ən böyük 50-yi siyahısında DaimlerChrysler 6-cı sırada, Wolkswagen 15-ci və Siemens də 19-cu sırada iştirak edir.
<br>
<br> Ən böyük Alman firmaları 2004 satış həcmlərinə görə(milyon Avro olaraq)
<br>
<br>DaimlerChrysler: ……………………………142059
<br>Volkswagen: ………………………………. 88963
<br>Siemens: …………......……………..…….75167
<br>E.ON: ......................................44745
<br>BMW: ......................................44335
<br>
<br>
<br>
<br> Yenilikçi sektorlar: İnkişafın dinamikası araşdırma
<br>
<br>Çalışanlarına yüksək ödəniş tətbiq edən bir ölkə olaraq xərclərdə ödəniş payının yüksək olduğu Almaniyadakı firmaların rəqabətdə geri qalmaması, keyfiyyətdə bir addım qabaqda olmalarını tələb etməkdədir. Buna görə də Almaniya, Ümumi Daxili Məhsulun təxminən 2,5%-ini araşdırma inkişaf etdirmə (ar-ge) işlərinə ayırmaqdadır. Bu rəqəm, Avropa Birliyi ortalaması olan 1,9%-in çox üzərindədir. Federativ Almaniya hökuməti, 2010-cu ilə qədər ar-ge işlərinə ayrılan payı 3%-ə yüksəltməyi hədəfləməkdədir. Xüsusi sektorun, cəmi 40 milyard dolları bulan bir qaynağı araşdırma inkişaf etdirmə işlərinə ayırdığı Almaniya, bu sahədə ABŞ və Yaponiyanın ardından dünyada üçüncü ölkə mövqesindədir.
<br>Araşdırma inkişaflarının dinamosu olan kəşf etmə marağının bütün sürətiylə sürdüyü görülür: Necə ki 2004-cü ildə bütün dünyada edilən patent müraciətlərinin 18%-dən çoxu Almaniyada edildi. Gələcək vəd edən və yüksək böyümə rəqəmlərinə çatan texnoloji sektorlarda da Almaniya lider ölkələrdən biridir. Bu sektorlar arasında biyotexnoloji, nanotexnoloji, informasiya texnologiyaları və başqa sektorlar içindəki yüksək texnologiyaları saymaq lazımdır (biyometri, kosmos və havacılıq, elektroteknika, məntiqi kimi). Xüsusilə ətrafa həssas texnologiyalarda (külək enerjisi, fotovoltaik enerji, bio tullantılardan əldə edilən enerji) Almaniya dünyada irəli mövqesiylə diqqət çəkir; külək enerjisi stansiyalarının dünyadakı payı isə 50% səviyyəsində. Ətraf texnologiyaları sahəsində əldə edilən cəmi satış həcmi 11,5 milyard və çalışan sayı 130 000; bu rəqəmin içindən külək enerjisi və bio tullantı enerjisinə düşən qisim hər biri üçün 50000. Firmalar 2020-ci ilə qədər hər il 10% ətrafında bir böyümə gözləyirlər və 200 milyard <br>Avro sərmayə qoymaq istəyirlər. Almaniyada çıxarılan cəmi elektrikin 5%-ə yaxın bir qisimi hal-hazırda külək enerjisindən əldə edilməkdədir. Bu inkişaf davam etdirilərək yenilənə bilər enerjilərdən əldə edilən elektrik payının 2010-cu ilə qədər yüzdə 12,5 səviyyəsinə çıxması hədəflənir.
<br>Xüsusi sektorun və akademik təşkilatların həyata keçirdiyi ar-ge işlərinin kəsişdiyi yerlər olaraq bilinən "Deutsche Innovations- und Grunderzentren" birliyinə bağlı 166 mərkəzdə 7500 firma birliyə üzv var. Texnologiya mərkəzli bu mərkəzlərdə əksəriyyətlə gənc təşəbbüskarlar təşkil edir və özləri üçün ən uyğun şərtləri bu mərkəzlərdə tapırlar.
<br>
<br>İqtisadi nizam: Performans və ictimai tarazlıq
<br>Almaniya bir ictimai bazar iqtisadiyyatıdır. Bunun mənası, dövlətin iqtisadi fəaliyyətlərin sərbəst bazar qaydaları içində reallaşmasını zəmanət altına alarkən ictimai bərabərliyin təmin edilməsi mövzusunda də məsuliyyət boynuna götürməsidir. Bu konsept sayəsində Almaniya ictimai barış mövzusunda irəli mövqedə olan və işçi-işə götürən qarşıdurmalarının nadir yaşandığı bir ölkədir. 1990-cı ildən 2002-ci ilə qədər ortalama hər 1000 iş günü başına yalnız 12 gün tətil edilmişdir. Bu rəqəm, 84 gün olan AB ortalamasının çox altındadır. Sənayeləşmiş ölkələr arasında yalnız Yaponiya və İsveçrədə Almaniyadan daha az tətil edilməkdədir. Peşələrin və işə götürənlərin ictimai partnerlik içində olması kollektiv iş hüququ çərçivəsi içində təşkilatiləşmiş uzlaşdırma mexanizmləriylə təmin edilməkdədir. Təməl Qanun (Alman konstitusiyası) toplu müqavilələri tərəflərin təyin etməsini sərbəst buraxmışdır; bu da tərəflərə, toplu müqavilələr üzərindən iş şərtlərini, öz məsuliyyətləri daxilində tənzimləmə imkanı tanımaqdadır.
<br>
<br><br><br>
<br><b>Qeyd:</b>Bu informasiya açıq internet məkanından götürülmüşdür, və dəqiqliyinə Germany.Az saytı cavabdehlik daşımır.
